πρὶν ἀπὸ τὴν ὅποια δική μου μορφὴ ὑλοποίηση μιᾶς διαστροφῆς στὸ βάθος
15 Δεκεμβρίου 2006 — George Le Nonce
Στο τέλος έκοψε τα μακριά της μαλλιά. Δεν ήταν εύκολη απόφαση, γιατί τα μακριά μαλλιά της τα διατηρούσε από πολύ μικρή. Ήταν ίσως η μοναδική εμμονή φιλαρέσκειας που διατηρούσε: τα περιποιόταν, τα βούρτσιζε, αργότερα τα έβαφε για να καλύψει τα γκρίζα. Κάποτε της είπε κάποιος πως ήσαν αταίριαστα στην ηλικία της, εξάλλου δεν ήταν και πρακτικό να έχει τόσο μακριά μαλλιά, και εκείνη τα έκοψε, βαθύτατα προσβεβλημένη από τη χυδαιότητα του συνομιλητή της.
Κράτησε όμως τα σκούρα γυαλιά που έκρυβαν τη σκοτεινιά των ματιών της και τα φορούσε πάντα, μέρα νύχτα, αποφασισμένη να μη δώσει ποτέ καμιά σημασία σε όσους της έλεγαν ή της διεμήνυαν ότι τα γυαλιά της ήσαν πολύ νεανικά, εντελώς αταίριαστα με την ηλικία της.
Κατά τα λοιπά, οι απολαύσεις της, λέει κάπου, ήσαν αυτές του νου.
Έζησε με τον τρόπο μιας άλλης εποχής και όταν πέθανε δεν το πίστευε πως είχε πεθάνει, ενώ γνώριζε πως δεν είχε προλάβει να ζήσει, ούτε να ζωγραφίσει όσο έπρεπε. Είχε προλάβει, ωστόσο, να γράψει την ποίησή της. Και κατάφερε να ζήσει χωρίς πολλούς διαβρωτικούς βιοπορισμούς, γράφοντας, ζωγραφίζοντας, μεταφράζοντας. Με την ελπίδα ότι δεν πρόδωσε, αλλά και με την φρικτή υποψία ότι ήταν ήδη παράφρων.
Δεν μπορείς πια να βρεις τα ποιήματά της στα βιβλιοπωλεία. Εξαντλημένα από χρόνια, και δεν φαίνεται να υπάρχει επαρκής ζήτηση για να ξαναεκδοθούν. Και η ίδια, άλλωστε, τα είχε εγκαταλείψει. Έγραφε, βέβαια, δεν μπορούσε να μην γράφει την ποίησή της, αλλά την άφηνε στην τύχη της. Δεν διόρθωνε, δεν δούλευε τα ποιήματα των τελευταίων της ετών, και, ασφαλώς, δεν τα εξέδιδε. Ήσαν σαν να μην υπήρχαν: ημιτελή, θνησιγενή.
Ενώ τα μυθιστορήματά της κυκλοφορούν ακόμη. Η μεγάλη της ελπίδα, η μεγάλη της φιλοδοξία. Ότι τα μυθιστορήματα θα της δώσουν τη δόξα και την αναγνώριση που της στέρησαν τα ποιήματα. Και όμως. Τα ποιήματά της είναι πολύ καλύτερα των μυθιστορημάτων της. Στα ποιήματά της αποκαλύπτεται το φαντασμαγορικό πρόσωπο της αβύσσου. Στα ποιήματά της δημιούργησε πραγματικά. Στα ποιήματα που εγκατέλειψε και την εγκατέλειψαν. Στα ποιήματα που δεν βρίσκει κανείς πια στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Που σε λίγα χρόνια, παρά το κρατικό βραβείο που πήρε κάποτε, θα έχουν ξεχαστεί. Η ιστορία της λογοτεχνίας, αν την αναφέρει, θα γράψει για μία μυθιστοριογράφο της σειράς.
Δεν ξέρω τί ακριβώς με συνέδεσε με την ποίησή της. Υπάρχουν πολλά που θα μπορούσαν: η εφηβική μου κατάθλιψη, το bridge, η ερωτική σχέση με την Plath, το παρανοϊκό παραλήρημα του “ανθρώπου των γραμμάτων”, η σχέση αγάπης μίσους με τον Eliot, ο έρωτάς της με τον μεγάλο παράφρονα, ο ανυπόκριτος θαυμασμός για τη Sontag, η εμμονή της με τους ήχους, το ouija, ο αθώος ελιτισμός της, το χίππικο παρελθόν της, ο Leonard Cohen.
Τα ποιητικά βιβλία της τα έχω χάσει. Πλην ενός, τα δάνεισα προ ετών σε ένα φίλο που πέθανε, και πώς να ζητήσω από τους τεθλιμμένους συγγενείς, που δεν τους γνώριζα, τα δανεισμένα; Θεώρησα πως επρόκειτο μάλλον περί οιωνού, πως εκείνη φρόντισε να πεθάνει έτσι ξαφνικά ο φίλος μου, ώστε να μην έχω πια πρόσβαση στα ποιήματά της και να τα ξεχάσω. Νύχτες και μέρες χωρίς σημασία.
Αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν έχω χάσει ποτέ την επαφή μου μαζί της. Περισσότερο συνομιλούμε μετά το θάνατό της, παρά όσο ήταν ακόμη ζωντανή. Και μου μιλά πια μόνο με στίχους ποιημάτων της, γνωστών και άγνωστων.
and her tears flowed like wine
26 Νοεμβρίου 2006 — George Le Nonce
Πέθανε την περασμένη Πέμπτη η Anita O’Day σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου. “Πάρε με από εδώ,” είχε πει δυό μέρες πριν στον φίλο και manager της Robbie Cavolina. Εκείνος δεν μπόρεσε να τη βγάλει εγκαίρως από το νοσοκομείο.
Η Anita έζησε πολύ. Η τελευταία εκπρόσωπος της γενιάς της και η μοναδική λευκή jazz τραγουδίστρια της εποχής που πραγματικά αγάπησα. Έφυγε από το σπίτι των γονιών της στα δώδεκα, δούλεψε πολύ, βασανίστηκε επί πολλά έτη, απορρίφθηκε από πολλούς μουσικούς που θα περίμενε κανείς ότι θα είχαν μεγαλύτερη διορατικότητα, δεν παντρεύτηκε, δεν έκανε οικογένεια, και συνέχισε να τραγουδά και να εμφανίζεται μέχρι λίγο πριν το θάνατό της.
Αθυρόστομη, δυναμική, ατρόμητη, αρνήθηκε το ρόλο της τραγουδίστριας-κούκλας, έβγαινε στη σκηνή με τα ίδια ρούχα που φορούσε και η ορχήστρα, έπινε πολύ, κάπνιζε πολύ, στην πρέζα για πάρα πολλά χρόνια, αλλά είχε ένα μοναδικό προσωπικό ύφος όταν τραγουδούσε, ένα ύφος που αποδομούσε τα τραγούδια και τα ερμήνευε με τον δικό της χαρακτηριστικό τρόπο. Ούτε ο Benny Goodman δεν άντεξε την ανεξαρτησία της.
Πριν λίγους μήνες, πλήρης ημερών, ξανατραγούδησε το The Nearness of You σε ένα νέο άλμπουμ που ονομάστηκε, καθόλου τυχαία, Indestructible.
Ας είναι bebop η μουσική που τη συντροφεύει…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου