ΣΤΟΝ ΙΣΚΙΟ ΤΩΝ ΑΝΘΙΣΜΕΝΩΝ ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ.
Το “Στον ίσκιο των Ανθισμένων Κοριτσιών” αποτελεί τον δεύτερο τόμο στο πολύτομο έργο του Marcel Proust Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο. Το τόμο αυτόν τον διάβασα με σχετικά μεγαλύτερη ευκολία από τον πρώτο. Δεν ξέρω, εάν οφείλεται στο ότι είχαν ήδη τεθεί κάποιες βάσεις από τον πρώτο τόμο, με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται καταβολή κόπου για πρόσληψη πληροφοριών εκ τού μηδενός, ή στο ότι είναι ο πλέον ευχάριστος, όπως λέγεται, για ανάγνωση τόμος. Εάν στον πρώτο τόμο ο συγγραφέας περιγράφει κατά κύριο λόγο την ζωή του Σουάν, στον δεύτερο περιγράφει την δική του.
Ο τόμος χωρίζεται σε δύο μέρη, όπως και ο πρώτος. Στο πρώτο μέρος, ο συγγραφέας είναι στο Παρίσι, ενώ στο δεύτερο στον φανταστικό τόπο παραθερισμού του το Μπαλμπέκ.
Στο πρώτο μέρος πληροφορούμαστε ότι ο πατέρας του ήρωα ανήκει στην τάξη των (υψηλόβαθμων( ; ) ) δημοσίων υπαλλήλων εργαζόμενος στο Υπουργείο των Εξωτερικών και επιθυμεί μία ανάλογη και ασφαλή σταδιοδρομία για τον γιό του, ο οποίος, όμως, επιθυμεί να γίνει συγγραφέας, κάτι που επιτείνει την ήδη από τις πρώτες σελίδες του πρώτου τόμου αίσθηση ότι το βιβλίο είναι αυτοβιογραφικό ή ότι έχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ο Μαρκήσιος ντε Νορπουά, που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί για την οικογένεια του συγγραφεά από αυτό, που ονομάζεται “χρήσιμες γνωριμίες”, συμβουλεύει τον πατέρα του να μην εναντιωθεί στις λογοτεχνικές φιλοδοξίες του γιου του, εάν και αργότερα εμφανίζεται επικριτικός.
Ακολουθεί ένα επεισόδιο, όπου ο ήρωας επισκέπτεται το θέατρο. Το σημαντικότερο, όμως, αυτού του μέρους είναι οι επαφές του με την οικογένεια Σουάν, οι οποίες θα ψυχρανθούν και στο τέλος θα τον χωρίσει και η Ζιλμπέρτ.
Το δέυτερο μέρος είναι οι διακοπές του ήρωα στο Μπαλμπεκ. Ο ήρωας καταλύει με την γιαγιά του και την Φρανσουάζ σε ένα παραθαλάσσιο ξενοδοχείο. Αστοί μεγαλοαστοί, αλλά και ξεπεσμένοι, όπως και αριστοκράτες κινούνται στους χώρους του. Υπάρχουν κοινωνικές συμβάσεις του τύπου να κάνεις ότι δεν είδες κάποιον, ενώ θα ήθελες και το αντίστροφο. Εάν ο ήρωας του Proust είναι θαμών ξενοδοχείου, ο ήρωας του Roth στον Καθηγητή του Πόθουείναι γιος των ιδιοκτητών. Αυτό ως σχόλιο για ενδεχόμενες συγγένειες, επιρροές και παραλλαγές μεταξύ ομοτέχνων, αλλά το πιθανότερο είναι να γράφω ανοησίες. Κατά την διάρκεια του παραθερισμού του θα γνωρίσει τον Σαιν Λου, φοιτητή στρατιωτικής ακαδημίας, τον ζωγράφο Ελστίρ και…τ’ ανθισμένα κορίτσια. Τα τελευταία υποθέτω ότι είναι στην μεσεφηβική ηλικία, τόσο μεγάλες όσο να συνεχίσουν να παίζουν και να είναι σκανδαλιάρες, αλλά και για να αφυπνίζουν (και να τούς αφυπνίζονται ερωτικά συναισθήματα). Ο συγγραφέας φαίνεται ότι ερωτεύεται διάφορες για να καταλήξει στην Αλμπερτίν. Ενίοτε, προφανώς για να μην φθαρεί το είδωλο του πόθου του ή και για να το κάνει να ζηλέψει, στρέφει το ενδιαφέρον του αλλού.
Η αναχώρηση της Αλμπερτιν, το τέλος του καλοκαιριού θα σηματοδοτήσουν στην ουσία το τέλος του τόμου αυτού.
Αξιοσημείωτα του τόμου (με τυχαία σειρά, όπως μού έρχονται στον νου)
Τα ανθισμένα κορίτσια είναι αγχωμένα με την ετοιμασία τους για κάποιες εξετάσεις, διότι δεν μπορούν να προσδιορίσουν τί θέλει ο καθηγητής να γράψουν για να πάρουν βαθμό. Δεν αναπτύσσουν δηλαδή την δική τους κρίση. Αυτό, τί μού θυμίζει;
Στην σελίδα 173, ο συγγραφέας γράφει “Η ευτυχία μάς δίνεται όταν έχουμε γίνει αδιάφοροι απέναντί της”. Σοφότατο. Ενδεχομένως το σημαντικότερο σημείο του έργου. Λίγο πολύ κάτι ανάλογο διαβάζουμε και σε βιβλία είτε σοβαρής είτε pop ψυχολογίας. Σκεφτείτε π.χ τον τίτλο αυτού του βιβλίου. Συσχετισμοί, σκέψεις, αναμνήσεις, μνήμη και λειτουργία της. Το κορυφαίο έργο του Proust μοιάζει να είναι και έκθεση φιλοσοφικής, ενδεχομένως και ψυχολογικής θεωρίας. Όμως, όπως γράφει ο Ξενοφών Λευκοπαρίδης στο δοκίμιο, που βρίσκεται στο επίμετρο “Ο Μαρσέλ Προυστ καλλιτέχνης” (πρώτη δημοσίευση Σήμερα, Α’ 2, Φεβρουάριος 1933, σσ. 38-44) το έργο του Προύστ δεν είναι ούτε φιλοσοφικό, ούτε επιστημονικό, αλλά αποτελεί έργο τέχνης.
Το “Στον ίσκιο των Ανθισμένων Κοριτσιών” αποτελεί τον δεύτερο τόμο στο πολύτομο έργο του Marcel Proust Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο. Το τόμο αυτόν τον διάβασα με σχετικά μεγαλύτερη ευκολία από τον πρώτο. Δεν ξέρω, εάν οφείλεται στο ότι είχαν ήδη τεθεί κάποιες βάσεις από τον πρώτο τόμο, με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται καταβολή κόπου για πρόσληψη πληροφοριών εκ τού μηδενός, ή στο ότι είναι ο πλέον ευχάριστος, όπως λέγεται, για ανάγνωση τόμος. Εάν στον πρώτο τόμο ο συγγραφέας περιγράφει κατά κύριο λόγο την ζωή του Σουάν, στον δεύτερο περιγράφει την δική του.
Ο τόμος χωρίζεται σε δύο μέρη, όπως και ο πρώτος. Στο πρώτο μέρος, ο συγγραφέας είναι στο Παρίσι, ενώ στο δεύτερο στον φανταστικό τόπο παραθερισμού του το Μπαλμπέκ.
Στο πρώτο μέρος πληροφορούμαστε ότι ο πατέρας του ήρωα ανήκει στην τάξη των (υψηλόβαθμων( ; ) ) δημοσίων υπαλλήλων εργαζόμενος στο Υπουργείο των Εξωτερικών και επιθυμεί μία ανάλογη και ασφαλή σταδιοδρομία για τον γιό του, ο οποίος, όμως, επιθυμεί να γίνει συγγραφέας, κάτι που επιτείνει την ήδη από τις πρώτες σελίδες του πρώτου τόμου αίσθηση ότι το βιβλίο είναι αυτοβιογραφικό ή ότι έχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ο Μαρκήσιος ντε Νορπουά, που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί για την οικογένεια του συγγραφεά από αυτό, που ονομάζεται “χρήσιμες γνωριμίες”, συμβουλεύει τον πατέρα του να μην εναντιωθεί στις λογοτεχνικές φιλοδοξίες του γιου του, εάν και αργότερα εμφανίζεται επικριτικός.
Ακολουθεί ένα επεισόδιο, όπου ο ήρωας επισκέπτεται το θέατρο. Το σημαντικότερο, όμως, αυτού του μέρους είναι οι επαφές του με την οικογένεια Σουάν, οι οποίες θα ψυχρανθούν και στο τέλος θα τον χωρίσει και η Ζιλμπέρτ.
Το δέυτερο μέρος είναι οι διακοπές του ήρωα στο Μπαλμπεκ. Ο ήρωας καταλύει με την γιαγιά του και την Φρανσουάζ σε ένα παραθαλάσσιο ξενοδοχείο. Αστοί μεγαλοαστοί, αλλά και ξεπεσμένοι, όπως και αριστοκράτες κινούνται στους χώρους του. Υπάρχουν κοινωνικές συμβάσεις του τύπου να κάνεις ότι δεν είδες κάποιον, ενώ θα ήθελες και το αντίστροφο. Εάν ο ήρωας του Proust είναι θαμών ξενοδοχείου, ο ήρωας του Roth στον Καθηγητή του Πόθουείναι γιος των ιδιοκτητών. Αυτό ως σχόλιο για ενδεχόμενες συγγένειες, επιρροές και παραλλαγές μεταξύ ομοτέχνων, αλλά το πιθανότερο είναι να γράφω ανοησίες. Κατά την διάρκεια του παραθερισμού του θα γνωρίσει τον Σαιν Λου, φοιτητή στρατιωτικής ακαδημίας, τον ζωγράφο Ελστίρ και…τ’ ανθισμένα κορίτσια. Τα τελευταία υποθέτω ότι είναι στην μεσεφηβική ηλικία, τόσο μεγάλες όσο να συνεχίσουν να παίζουν και να είναι σκανδαλιάρες, αλλά και για να αφυπνίζουν (και να τούς αφυπνίζονται ερωτικά συναισθήματα). Ο συγγραφέας φαίνεται ότι ερωτεύεται διάφορες για να καταλήξει στην Αλμπερτίν. Ενίοτε, προφανώς για να μην φθαρεί το είδωλο του πόθου του ή και για να το κάνει να ζηλέψει, στρέφει το ενδιαφέρον του αλλού.
Η αναχώρηση της Αλμπερτιν, το τέλος του καλοκαιριού θα σηματοδοτήσουν στην ουσία το τέλος του τόμου αυτού.
Αξιοσημείωτα του τόμου (με τυχαία σειρά, όπως μού έρχονται στον νου)
Τα ανθισμένα κορίτσια είναι αγχωμένα με την ετοιμασία τους για κάποιες εξετάσεις, διότι δεν μπορούν να προσδιορίσουν τί θέλει ο καθηγητής να γράψουν για να πάρουν βαθμό. Δεν αναπτύσσουν δηλαδή την δική τους κρίση. Αυτό, τί μού θυμίζει;
Στην σελίδα 173, ο συγγραφέας γράφει “Η ευτυχία μάς δίνεται όταν έχουμε γίνει αδιάφοροι απέναντί της”. Σοφότατο. Ενδεχομένως το σημαντικότερο σημείο του έργου. Λίγο πολύ κάτι ανάλογο διαβάζουμε και σε βιβλία είτε σοβαρής είτε pop ψυχολογίας. Σκεφτείτε π.χ τον τίτλο αυτού του βιβλίου. Συσχετισμοί, σκέψεις, αναμνήσεις, μνήμη και λειτουργία της. Το κορυφαίο έργο του Proust μοιάζει να είναι και έκθεση φιλοσοφικής, ενδεχομένως και ψυχολογικής θεωρίας. Όμως, όπως γράφει ο Ξενοφών Λευκοπαρίδης στο δοκίμιο, που βρίσκεται στο επίμετρο “Ο Μαρσέλ Προυστ καλλιτέχνης” (πρώτη δημοσίευση Σήμερα, Α’ 2, Φεβρουάριος 1933, σσ. 38-44) το έργο του Προύστ δεν είναι ούτε φιλοσοφικό, ούτε επιστημονικό, αλλά αποτελεί έργο τέχνης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου