ολύσυχνά, οι γονείς διδάσκουν κάτι πολύ παράδοξο στα βλαστάρια τους. Ζητάνε από αυτά να πράττουν σύμφωνα με όσα τους λένε, ενώ ταυτόχρονα στην καθημερινότητα τους αναιρούν με τις πράξεις τους τα διδάγματα αυτά, κάνοντας το εντελώς αντίθετο. Και αν τυχόν το παιδάκι ρωτήσει “Γιατί;”, θα λάβει την απάντηση “Μη κοιτάς τι κάνω εγώ, εγώ είμαι αλλιώς. Εσύ να κάνεις όπως σου είπα!“  — Ναι μεγάλε, καθόλου μπερδεμένο για ένα 5χρονο, συγχαρητήρια!
Ήταν άραγε η ανατροφή των παιδιών πριν εκατό χρόνια το ίδιο πολύπλοκη όσο η σημερινή; Σε αυτή την ερώτηση απαντά φαινομενικά η ταινία του Αυστριακού σκηνοθέτη Michael Haneke.
Η “Λευκή κορδέλα” (όπως μεταφράζεται από τα γερμανικά ο τίτλος του φιλμ “Das Weisse Band“) διαδραματίζεται σε ένα τυπικό χωριό στα βόρεια της Γερμανίας στις αρχές του 20ου αιώνα, λίγο πριν ξεκινήσει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Στο επίκεντρο βρίσκονται τα παιδιά του χωριού και ο τρόπος που αντιμετωπίζονται από τους γονείς τους. Η βιτρίνα τους καθωσπρεπισμού πέφτει σιγά-σιγά, καθώς με την βοήθεια του κινηματογραφικού φακού εισχωρούμε στο σπίτι του πάστορα, του Βαρώνου, του γιατρού και των υπολοίπων κατοίκων και γινόμαστε μάρτυρες των τιμωριών που δέχονται οι εύθραυστες ψυχές των παιδιών.
Η βία ασκείται τόσο ψυχικά όσο και σε φυσική μορφή. Τα σημάδια δεν είναι απλά επιφανειακά χτυπήματα, η ζημιά που γίνεται σε βάθος θα θρέψει το μίσος ενάντια στο κατεστημένο που αποτελούν οι γονείς. Τα διάφορα κρούσματα βανδαλισμού, τα ατυχήματα και οι θάνατοι θα κινητοποιήσουν ένα ολόκληρο χωριό προκειμένου να βρεθεί το τι κρύβεται πίσω από όλα αυτά.
Το
φιλμ είναι ασπρόμαυρο (αν και γυρίστηκε αρχικά έγχρωμο) και πολύ καλή δουλειά έχει γίνει στα κουστούμια και τις τοποθεσίες, δίνοντας την αίσθηση ότι μπορεί και να γυρίστηκε όντως το 1910! Ο Haneke τραβάει την προσοχή του θεατή σε κάθε σκηνή χωρίς να κουράζει. Ο τρόπος με τον οποίο ξεδιπλώνει την ιστορία και η επιλογή του να υπάρχει αφήγηση με αναγκάζουν να υποκλιθώ στην μαεστρία του Αυστριακού.
Τα βραβεία στο Φεστιβάλ των Καννών και σε άλλα κινηματογραφικά φεστιβάλ της υφηλίου απλά αποδεικνύουν την αδιαμφισβήτητη αξία της ταινίας.
Πριν κλείσω, θα ήθελα να επισημάνω αυτό που έχει αναπαραχθεί σε κάθε αναφορά σχετικά με την ταινία, ότι δηλαδή τα παιδιά που πρωταγωνιστούν στην σκοτεινή αυτή ιστορία, είναι η γενιά που γιγάντωσε τον Ναζισμό και έφερε τον μικρό Αδόλφο στο τιμόνι της Γερμανίας την δεκαετία του 1930. Άλλωστε το λέει και ο σοφός λαός μας: “όποιος σπέρνει θύελλες, θερίζει καταιγίδες“.
Λογικό δεν είναι; Που διάολο θα πήγαινε όλη αυτή η καταπίεση και βία που εισέπραξαν τα παιδιά; Σίγουρα όχι σε κάτι υγιές.
Auf wiedersehen…
 

Das Weisse Band (2009)

Μία από τις λιγοστές χαρούμενες στιγμές
Μία από τις λιγοστές χαρούμενες στιγμές
Σεβασμός
Σεβασμός
Ο Βαρώνος με την οικογένεια του
Ο Βαρώνος με την οικογένεια του
Καρέ από την ταινία
Καρέ από την ταινία
Γκρίζοι τόνοι που ενισχύουν το καταθλιπτικό κλίμα του φιλμ
Γκρίζοι τόνοι που ενισχύουν το καταθλιπτικό κλίμα του φιλμ

Περισσότερα trivia και τεχνικές λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε εδώ.