Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2012

Ιωάννης Μεταξάς (1871 - 1941) - Στρατιωτικός & Πολιτικός

Ο Ιωάννης ΜεταξάςΟ Ιωάννης Μεταξάς γεννιέται στις 12 Απριλίου 1871 στην Ιθάκη. Γόνος του Κεφαληνιακού κλάδου των Αντζουλακάτων, της παλαιάς Βυζαντινής οικογένειας των Μεταξάδων, μετά τις εγκύκλιες σπουδές του εισέρχεται στη Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοιτά το 1890 ως ανθυπολοχαγός του Μηχανικού.

Συμμετέχει στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, ενώ το 1889 συνεχίζει τις σπουδές του στην Πολεμική Ακαδημία του Βερολίνου. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1903, συμβάλει σημαντικά στην οργάνωση του νεοσύστατου Γενικού Επιτελείου Στρατού ως άριστα καταρτισμένος επιτελικός αξιωματικός. Από το 1910 έως το 1912 διετελεί υπασπιστής του τότε Πρωθυπουργού και Υπουργού των Στρατιωτικών, Ελευθερίου Βενιζέλου.

Το 1912, στις παραμονές των Βαλκανικών Πολέμων, στέλνεται στη Σόφια για να διαπραγματευθεί τη συνθήκη. Μετέχει στους δύο Βαλκανικούς πολέμους ως αξιωματικός του Επιτελείου του Βασιλέως Κωνσταντίνου Α'. Με την ιδιότητά του αυτή μεταβαίνει μαζί με το Βίκτωρα Δούσμανη στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να υπογράψει το πρωτόκολλο παράδοσης του τουρκικού σώματος στρατού που διοικεί ο στρατηγός Ταχκσίν Χασάν Πασάς, στις 26 Οκτωβρίου 1912. Τον Δεκέμβριο του 1912 μεταβαίνει στο Λονδίνο ως στρατιωτικός σύμβουλος του τότε Πρωθυπουργού Ε. Βενιζέλου προς διαπραγμάτευση των όρων της σύναψης ειρήνης με την Τουρκία.

Τον Απρίλιο του 1913 προάγεται στο βαθμό του Ταγματάρχη και στέλνεται στη Σερβία για τη σύναψη της συνθήκης. Κατά το δεύτερο Βαλκανικό πόλεμο λαβαίνει μέρος ως διευθυντής του Γραφείου Επιχειρήσεων, ενώ μετά το πέρας του πολέμου και σε αναγνώριση των ιδιαίτερων στρατιωτικών του ικανοτήτων και υπηρεσιών προάγεται σε αντισυνταγματάρχη και τοποθετείται διευθυντής Επιχειρήσεων του Γενικού Επιτελείου Στρατού.

Με την υποστήριξη του βασιλιά Γεώργιου Β', στις 13 Απριλίου 1936 χρίζεται πρωθυπουργός, ενώ στις 4 Αυγούστου 1936 πείθει τον βασιλιά να αναστείλει άρθρα του Συντάγματος και εγκαθιδρύει δικτατορία κατά το φασιστικό πρότυπο. Σε αυτή την ιστορική περίοδο, εφαρμόζει δεκάδες κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, σταθεροποιώντας το πολιτικό προσκήνιο και τους μακροοικονομικούς δείκτες της χώρας και αναπτύσσει διπλωματικές σχέσεις με τα γειτονικά κυρίως κράτη.

Ως δικτάτορας, ποινικοποιεί τις απεργίες, εφαρμόζει λογοκρισία και διώξεις κομμουνιστών, αλλά και στηρίζει τις κατώτερες τάξεις με κοινωνική πολιτική (εφαρμόζει το οκτάωρο εργασίας, βελτιώνει τις συνθήκες εργασίας και αυξάνει τα ημερομίσθια) πετυχαίνοντας ίσως μια ισορροπία στην ιστορική κρίση του στα εσωτερικά θέματα.

Αν και η κατάσταση που διαμορφώθηκε ήταν μια άλλη έκδοση της εθνικιστικής Γερμανίας της περιόδου, ο Ιωάννης Μεταξάς συνδέεται περισσότερο με τη λακωνική αρνητική απάντησή του στον πρέσβη της Ιταλίας Grazzi, το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου 1940. Το μονολεκτικό «Όχι» εκφράζει τη θέληση σύσσωμου του Ελληνικού λαού να ζει ή έστω να διεκδικήσει πολεμώντας το δικαίωμα να ζει ελεύθερος.

Οι οχυρώσεις και τα φρούρια, μα πολύ περισσότερο ο επιτελικός σχεδιασμός, η στρατηγική και οργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων (για τα οποία φρόντισε ο ικανότατος πρωθυπουργός) και βέβαια η αυτοθυσία των ίδιων των μαχητών, κρατούν την Ελλάδα ελεύθερη τους πρώτους μήνες του πολέμου. Η νίκη της μικρής Ελλάδας αποτελεί την πρώτη νίκη επί των δυνάμεων του Άξονα στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και καταργεί την εικόνα τους ως αήττητων. Είναι τον Ιανουάριο του 1941, κατά την διάρκεια των επιτυχημένων στην απώθηση των Ιταλικών στρατευμάτων, πολεμικών επιχειρήσεων που ο Ι. Μεταξάς πεθαίνει, κάτω από ύποπτες για μερικούς συνθήκες, στο μέτωπο του πολέμου.

Η σημαντική παρακαταθήκη του στον Ελληνικό λαό είναι οι στιγμές εθνικής υπερηφάνειας και διεθνούς δόξας, των οποίων ο απόηχος θα αντηχεί για πάντα, και ακόμη η εθνική ομοψυχία που θα αποτελέσει στυλοβάτη στα δύσκολα χρόνια της κατοχής που θα ακολουθήσουν. Ο Ιωάννης Μεταξάς είναι ίσως ο πιο αγαπητός δικτάτορας που έζησε ποτέ, σεβαστός από το σύνολο του πληθυσμού. «Άλλοτε λέγαμε οι 'Ελληνες μάχονται σαν ήρωες, τώρα θα λέμε οι ήρωες μάχονται σαν 'Ελληνες» Τσώρτσιλ, 28-10-1940 «Η μάχη της Πίνδου άλλαξε το ρου της Ιστορίας» Γιάν Σμάτς, 1941 «Πολεμήσατε άοπλοι εναντίον πάνοπλων και νικήσατε, μικροί εναντίων μεγάλων και επικρατήσατε. Δεν ήταν δυνατόν να γίνει αλλιώς, διότι είστε 'Ελληνες. Κερδίσαμε χρόνο για να αμυνθούμε.

Ως Ρώσοι και ως άνθρωποι σας ευγνωμονούμε» Ραδιοσταθμός Μόσχας, 27-4-1942 «Εάν δεν υπήρχε η ανδρεία και η γενναιοψυχία των Ελλήνων, δεν γνωρίζουμε ποια θα ήταν η έκβαση του δευτέρου μεγάλου πολέμου», Τσώρτσιλ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου