Η ΓΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΓΡΑΦΗΝ Χρ. Βούλγαρη

Πράγματι "ὅτε ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου" (Γαλ. 4, 4), "ὁ μονογενής Υἱός ὁ ὤν ἐν τοῖς κόλποις τοῦ πατρός ἐκεῖνος ἐξηγήσατο" ( Ἰωαν. 1, 18) Αὐτόν, σαρκωθείς. Ἐν τῇ Κ. Διαθήκῃ δηλαδή, ὁ ἴδιος ὁ Θεός συναντᾶ τόν ἄνθρωπον ἐντός τῆς ἱστορίας ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ ὁμοουσίου Αὐτοῦ Υἱοῦ κάι μάλιστα κατά τοιοῦτον τρόπον, ὥστε οὗτος καθίσταται ἀντικείμενον τῶν ἀνθρωπίνων αἰσθήσεων, γινωσκόμενος οὕτω προσωπικῶς. (Α´ Ἰωαν. 1, 1 -4) καί καθιστῶν δυνατήν τήν μετ' Αὐτοῦ κοινωνίαν αὐτοῦ. Ἡ ἐν τῇ ἱστορίᾳ προσωπική αὕτη εἴσοδος τοῦ Θεοῦ δέν συνιστᾶ αὐτοαναίρεσιν τῆς θεότητος Αὐτοῦ, διότι ὁ Υἱός εἶναι Θεός πρό τῆς σαρκώσεως, κατ' αὐτήν καί μετά τήν ὕψωσιν. Τῆς θεότητος καθ' ἑαυτῆς, τ.ἔ. τοῦ ὑπερβατικοῦ "εἶναι" τοῦ Θεοῦ, ὄντος μυστηρίου ἀκαταλήπτου καί ἀνερμηνεύτου διά τόν ἄνθρωπον, τόν ὑπ' αὐτοῦ γινωσκόμενον διά τῆς σαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ συνίσταται εἰς τήν ἀποκάλυψιν τοῦ Θεοῦ ὡς προσώπου καί τῆς ἐνεργείας Αὐτοῦ, συνάπτοντος ἐν Ἑαυτῷ διά τῆς κοινωνίας τά διεστῶτα καί καταλύοντος τήν ἀντίθεσιν αὐτῶν, μέ ἀποτέλεσμα, ἡ πρός τόν ἄνθρωπον ὁμοίωσις τοῦ Θεοῦ νά παρέχῃ εἰς αὐτόν τήν δυνατότητα τῆς ὁμοιώσεώς του πρός τόν Θεό. Ἑπομένως, ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Υἱοῦ ὁ ἄνθρωπος γνωρίζει, ὄχι τήν ἄπειρον καί ἀπερίγραπτον καί ἀπερινόητον οὐσίαν, ἀλλά τήν δόξαν, τ.ἔ. τήν ἐνέργειαν τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία τυγχάνει ὁμοίως ταυτή πρός τήν δόξαν τοῦ Υἱοῦ (Ἰωαν. 1, 14) . Οὐχ ἦττον ὅμως, τήν γνῶσιν ταύτην τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ οὐχί διά τῶν σωματικῶν αἰσθήσεων, ἀλλά διά τῆς πίστεως, ὡς ἐλευθέρας διαθέσεως τῆς ψυχῆς. Ἡ αἴσθησις τῆ ὁράσεως, εἰς τήν περίπτωσιν τῶν συγχρόνων τῷ Χριστῷ καί ἡ αἴσθησις τῆς ἀκοῆς τοῦ Εὐαγγελίου, εἰς τήν περίπτωσιν τῶν μετέπειτα γενεῶν, ἀποτελοῦν ἁπλῶς τό ἐρέθισμα διά τήν πρόκλησιν τῆς πίστεως, ἡ ὁποία ὡς ἐλευθέρα ἐσωτερική διάθεσις καί λειτουργία ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπον εἰς τήν ὀρθήν ἀξιολόγησιν τοῦ εἰς τάς αἰσθήσεις ταύτας ἐμπίπτοντος προσώπου καί ἔργου τοῦ Χριστοῦ καί οὕτως εἰς τήν ἀποδοχήν αὐτοῦ. Ἑπομένως, ἡ πίστις ὡς "λῆψις" (Ἰωαν. 1, 12) τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐκείνη, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπον εἰς τήν γῶνσιν Αὐτοῦ καί οὐχί ἀντιστρόφως ( Ἰωαν. 6, 69 Α´ Ἰωαν. 2, 3 -5. 5, 20 κ.λπ.) . Οὐχί, λοιπόν ἡ "φυσιοῦσα γνῶσις" κατά Παῦλον (Α´ Κορ. 8, 1), ὡς καρπός τῆς "σοφίας τοῦ κόσμου τούτου" (Α´ Κορ. 1, 20 2. 2, 5 ἑ.ἑ. 13, 28 κ.λπ.), τῆς "φιλοσοφίας καί κενῆς ἀπάτης κατά τήν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων" ἀλλ' ἡ "κατά Χριστόν" τοιαύτη, εἶναι ἡ ὀρθή γνῶσις τοῦ Θεοῦ, ἐνεργουμένη εἰς ἕκαστον πιστόν ὑπό τοῦ ἁγίου Πνεύματος, τό ὁποῖον γνωρίζον τά βάθη τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτει Αὐτόν.