Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής (21 Ἰανουαρίου)

Ο άγιος Μάξιμος γεννήθηκε το 580 στην Κωνσταντινούπολη. Καταγόταν από επιφανή οικογένεια και έλαβε την συνήθη, για τους υποψηφίους για ανώτερες δημόσιες ή εκκλησιαστικές θέσεις, μόρφωση. Ιδιαίτερα ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος (610-641) τον προσέλαβε ως αρχιγραμματέα του, “υπογραμματεύς πρώτος των βασιλικών υπομνημάτων”.
Λίγα χρόνια αργότερα παραιτήθηκε και εκάρη μοναχός. Πιθανόν μόνασε, στην Παλαιστίνη, μαζί με τον Σωφρόνιο, αργότερα πατριάρχη Ιεροσολύμων. Ασκήτευσε σε μονή της Χρυσούπολης που βρίσκεται απέναντι από την Κωνσταντινούπολη. Εκεί έγινε και ηγούμενος και απέκτησε πιστό μαθητή τον Αναστάσιο που τον ακολούθησε σε όλη του τη ζωή. Το 624 βρίσκεται για δύο χρόνια στη Κύζικο. Το 626 φεύγει για την βόρεια Αφρική. Για αρκετό χρονικό διάστημα μένει στην Κρήτη, πιθανόν να πέρασε και από την Κύπρο. Στην Καρχηδόνα βρίσκεται σίγουρα την Πεντηκοστή του 632. Εκεί συναντήθηκε με τον Σωφρόνιο και για ένα διάστημα πηγαίνουν μαζί στην Αλεξάνδρεια.
Το 645 ή 646 πήγε στη Ρώμη. Το 647 ο αυτοκράτορας Κώνστας εξέδωσε τον Τύπο, με τον οποίο απαγορευόταν οι συζητήσεις περί μιας ή δύο θελήσεων και ενεργειών. Η σύνοδος του Λατερανού (649), της οποίας κύριο πρόσωπο ήταν ο άγιος Μάξιμος, καταδίκασε το Μονοθελητισμό.

 Συνελήφθει από τον έξαρχο της Ιταλίας Θεοδόσιο, οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τους δύο Αναστασίους, τον μαθητή του και τον αποκρισάριο του Πάπα. Είχε ήδη οδηγηθεί εκεί και ο Πάπας Μαρτίνος και είχε εξορισθεί στη Χερσώνα για δήθεν πολιτική συνωμοσία (653). Το ίδιο έγκλημα, χωρίς αποδείξεις, αποδόθηκε και στον Μάξιμο. Αφού κατάλαβαν ότι δεν πρόκειται να υποχωρήση τον εξορίζουν μαζί με τους άλλους δυο στην Βιζύη της Θράκης (655).
Τους ανακαλούν στην Κωνσταντινούπολη, για νέα ανάκριση και μετά την άρνησή τους να υπογράψουν τον Τύπο τους στέλνουν εξορία στα Πέρβερα (656). Μετά έξη χρόνια τους καλούν πάλι στη Κωνσταντινούπολη για μια τρίτη προσπάθεια να τους πάρουν με το μέρους τους. Αφού και οι τρεις αρνήθηκαν να υποκύψουν, αναθεματίσθηκαν, κακοποιήθηκαν και διαπομπεύθηκαν, “γλώσσαν ένδον από του φάρυγγος και της παραψαυούσης επιγλωττίδος παρανόμως εκτέμνουσιν” και “σμίλη και σφύρα την δεξιάν των χειρών εκκόπτουσιν”.
"Λέγεται δε, μετά την εκτομήν, αυθις υπό Θεού παραδόξως αποκαταστήναι την γλώτταν και τρανώς φθέγγεσθαι, μέχρις αν εν βίω υπήρχε"(ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ αγίου Νικοδήμου).
Μετά από αυτά οδηγήθηκαν και οι τρεις σε τόπους εξορίας στην Αλανία του Καυκάσου, ο καθένας χωριστά. Ο άγιος Μάξιμος κλείσθηκε μόνος στο φρούριο Σχίμαρις, όπου υπέκειψε στις ταλαιπωρίες και τα γηρατειά δύο μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 662. Η μνήμη του εορτάζεται στις 13 Αυγούστου και στις 21 Ιανουαρίου.
Αν και απλός μοναχός για εικοσιπέντε τουλάχιστον χρόνια ήταν ο κύριος εκφραστής της ορθόδοξης πίστης. O μεγάλος αυτός άγιος της Εκκλησίας φέρει τον τίτλο του Ομολογητή γιατί όταν ομολογούσε τις δύο θελήσεις του Χριστού δεν υπήρχε κανείς επί της γής για να "εκφράσει την πίστη του όμου μετ’ αυτού" και έτσι αναγκάστηκε να ομολογήσει με τους πεθαμένους, τους νεκρούς, τους όντως ζώντες εν Χριστώ αγίους της Εκκλησίας Τον καιρό της αντίστασης, στη φυλακή και στην εξορία, "η τύχη της Χριστολογίας εξαρτήθηκε από την άκαμπτη σταθερότητα ενός ανθρώπου μονάχα".

 ((H. U. VON BALTAHASAR, op. C. σ. 32) Από την Εισαγωγή του π. Δ. Στανιλοάε στη ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΑ).

 Το ακρωτηριασμένο χέρι του Οσίου Μαξίμου του Ομολογητού στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου Αγίου Όρους

Όπως είναι γνωστό από τον βίο του, ο Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής συνελήφθη και προσήχθη στην Κωνσταντινούπολη από τον μονοφυσίτη αυτοκράτορα Κώνστα Β΄ με τις κατηγορίες της απείθειας σε αυτοκρατορικό διάταγμα, αλλά και της αίρεσης. Θα δικαστεί και θα καταδικαστεί συνολικά τρεις φορές σε εξορία, αλλά την τρίτη φορά ο Όσιος (μαζί και οι συνοδοί μαθητές του) θα βασανιστεί, θα του κοπεί η γλώσσα από τον φάρυγγα και επιπλέον το δεξί χέρι, ούτως ώστε ούτε να μπορεί να ομιλεί, ούτε να γράφει. Μάλιστα, όπως περιγράφεται στον βίο του, τα αποκομμένα μέλη θα κρεμαστούν πάνω του και θα διαπομπευτεί στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης, καθώς μεταφέρονταν στον τελευταίο τόπο της εξορίας του.

Όμως αυτό το ακρωτηριασμένο χέρι του Οσίου, ενάντια σε όλες τις περιστάσεις, θα διασωθεί και ταξιδεύοντας διαμέσου των αιώνων και των ιστορικών μεταβολών θα "αναπαυτεί" από τον 12ο αιώνα και μετά στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου Αγίου Όρους. Θεωρείται μάλιστα και το μόνο γνωστό λείψανο του Οσίου Μαξίμου του Ομολογητού.

Πηγή: leipsanothiki.blogspot.gr 

Ἀπολυτίκιον

Ήχος γ'. Θείας πίστεως.

Θείου Πνεύματος, τη επομβρία, ρείθρα έβλυσας, τη Εκκλησία, υπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε, θεολόγων δε του Λόγου την κένωσιν, ομολογίας αγώσι διέλαμψας. Πάτερ Μάξιμε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθσι ημίν το μέγα έλεος.