Ο φόβος των άλλων!

Ο φόβος των άλλων!

Γιατί θέλουμε να καθόμαστε με την πλάτη στον τοίχο;

Περιοδικό Psychologies

Όταν βρισκόμαστε ανάμεσα σε αγνώστους ή σε χώρους με πολύ κόσμο, γιατί νοιώθουμε άβολα;
Η πολυκοσμία, ειδικά σ’ ένα κλειστούς χώρους (π.χ. χώροι αναμονής, ασανσέρ), μπορεί να προκαλέσει από αμηχανία ως δυσφορία, άγχος ή ακόμα κι εκνευρισμό επειδή σ’ αυτές τις περιπτώσεις περιορίζεται ο ‘’ζωτικός μας χώρος’’, δηλ. ο προσωπικός χώρος γύρω από το σώμα μας (personal space: ο ανθρωπολόγος Edward T. Ηall προσδιόρισε τα 60-70 εκατ. ως την ελάχιστη απόσταση μεταξύ άγνωστων για να νοιώθουμε άνετα, ωστόσο αυτή μπορεί να διαφέρει λίγο από άνθρωπο σε άνθρωπο. Π.χ. οι άνθρωποι που έχουν συνηθίσει σε ανοιχτά περιβάλλοντα ή έχουν μεγαλώσει στην επαρχία, μπορεί να νοιώσουν εντονότερη δυσφορία στην πολυκοσμία από εκείνους που ζουν στην πόλη).
Γιατί πολλοί άνθρωποι όταν μπαίνουν σ’ ένα μέρος με κόσμο (εστιατόριο ή πάρτι) βιάζονται να ‘’χωθούν’’ σε μια γωνία, με την πλάτη στον τοίχο;
Τα ένστικτα είναι ακόμα πολύ ισχυρά μέσα μας. Όταν βρεθούμε σ’ ένα μέρος με κόσμο επιλέγουμε τη θέση που θα νοιώθουμε περισσότερο ασφαλείς και θα έχουμε τον μεγαλύτερο έλεγχο του περιβάλλοντος. Ο τοίχος μας εξασφαλίζει προστασία (δεν μπορεί να συμβεί κάτι πίσω από την πλάτη μας) ενώ στραμμένοι προς τον κόσμο μπορούμε να παρατηρούμε ότι συμβεί γύρω μας (αυτό μας δίνει μια επιπλέον αίσθηση ασφάλειας αλλά και ελέγχου/εποπτείας).
Ποιοι παράγοντες καθορίζουν αν ένας άνθρωπος, μπαίνοντας σ’ ένα μέρος με πολυκοσμία, νοιώθει άνετα να μιλήσει μ’ αγνώστους ή να τους κοιτάξει στα μάτια ή αν θέλει να χωθεί σε μια γωνία και να μην προκαλεί τα βλέμματα ή τα σχόλιά τους;
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η (κακή) εικόνα που έχουμε για το εαυτό μας, η δυσκολία στις κοινωνικές συναναστροφές αλλά και η άσχημη ή μελαγχολική διάθεση είναι οι βαθύτερες αιτίες που μας κάνουν να θέλουμε ‘’ν’ ανοίξει η γη να μας καταπιεί’’ όταν βρισκόμαστε σε περιβάλλον με αγνώστους ή όταν μας κοιτάνε. Ενδόμυχα φοβόμαστε τα αρνητικά σχόλια, την επίκριση ή την υποτίμηση στα μάτια των άλλων…
Πως μπορούμε να καταπολεμήσουμε την τάση μας αυτή και να νοιώθουμε άνετα σε τέτοιες περιπτώσεις;
Υπάρχουν δυο τρόποι ν’ αντιμετωπίσει κανείς το θέμα. Πρώτον, πρακτικά, όταν μας ‘αγχώνει’’ ένα περιβάλλον με πολύ κόσμο μπορούμε να καθησυχάζουμε τον εαυτό μας με τις φράσεις «είμαι καλά, ασφαλής και αγαπητός» (οι φράσεις αυτές έχουν αποτέλεσμα) και να φορέσουμε το καλύτερο χαμόγελο μας. Συνήθως οι άνθρωποι ανταποκρίνονται θετικά στο χαμόγελο και δείχνουν υποστηρικτική διάθεση στους συνεσταλμένους ανθρώπους όταν αυτοί είναι θετικοί. Αν νοιώθουμε όμως πως οι δυσκολίες μας με τους άλλους μας περιορίζουν τη ζωή, τότε αξίζει ν’ αντιμετωπίσουμε τις βαθύτερες αιτίες για την ανασφάλειά μας μαζί μ’ έναν ειδικευμένο
ψυχοθεραπευτή/τρια